Aktualności Aktualności

Szyszki - dary lasu na wyciągnięcie ręki

Szyszki, to wspaniałe, naturalne materiały, które można wykorzystać z powodzeniem np. jako ozdoby świąteczne. Ale szyszka szyszce nierówna. Szczególnie szyszki sosen wyróżniają się ogromną różnorodnością. 

Jako materiał na naturalne ozdoby świateczne najczęściej wykorzystywane są szyszki naszej królowej lasów, czyli sosny zwyczajnej, tym bardziej, że z ich zdobyciem nie ma najmniejszego problemu, są na wyciagnięcie ręki – wystarczy pójść na spacer do lasu. Każdy może zebrać kilka, kilkanaście szyszek, na własne potrzeby.

Szyszką w potocznym, wąskim znaczeniu, nazywa się zdrewniały kwiatostan żeński drzew i krzewów iglastych, głównie z rodziny sosnowatych. 

W kwiatostanie żeńskim roślin iglastych na osi osadzone są łuski nasienne z zalążkami i twarde łuski wspierające. Po zapyleniu i zapłodnieniu zalążki przekształcają się w nasiona, łuski grubieją a cały kwiatostan żeński przekaształca się w zdrewniałą szyszkę.

Dojrzała szyszka naczęściej otwiera się a nasiona opatrzone skrzydełkiem są rozsiewane przez wiatr. U niektórych gatunków szyszki opadają wraz z nasionami, a u części pozostają zamknięte.

Szyszki sosen, w zależności od gatunku, dojrzewają w ciągu 1,5 do 3 lat. 

Szyszki różnych gatunków sosen różnią się kształtem i wielkością. Mierzą od kilku centymetrów do nawet 0,5 metra!

Największe i najcięższe szyszki posiada sosna Coultera (Pinus coulteri D. Don), która rośnie w Ameryce Północnej (Kalifornia) i Meksyku. Jej szyszki osiągają długość do 35 cm, a ich waga może przekroczyć 3,5 kg!

Na poniższej infografice prezentujemy kilka szyszek różnych gatunków sosen specjalnie wybranych z kolekcji Ośrodka Edukacji Przyrodniczo-Leśnej w Jeziorach Wysokich.

 

Na zdjęciu: infografika złożona z dwóch kolumn i dwóch wierszy. W pierwszej kolumnie znajdują się zdjęcia szyszek, w drugiej kolumnie - ich opisy. W górnym wierszu: pierwsza, to szyszka sosny zwyczajnej (dla porównania), dalej kolejno: wydłużona szyszka sosny wejmutki, dłuższa - sosny himalajskiej i najdłuższa - sosny cukrowej. W dolnym wierszu: od lewej: gałązka i szyszka sosny zwyczejnej, druga - bardzo mała, okrągława szyszka sosny górskiej i trzecia: bardzo duża, jajowata szyszka sosny Coultera, z odstającymi, zaostrzonymi na końcach łuskami. 

 

W 23. odcinku cyklu "Sosny – drzewa niezwykłe" o szyszkach sosen opowiada Paweł Mrowiński – szef Ośrodka Edukacji Przyrodniczo-Leśnej w Jeziorach Wysokich.

Podczas filmu można dowiecieć się ile gatunków sosen rośnie w Polsce w sposób naturalny, ile gatunków sosen rośnie na świecie. Można zobaczyć małe, większe i największe szyszki, porównać ich wielkość. 

Wszystkie odcinki serii "Sosny – drzewa niezwykłe"(a stale przybywają nowe) znajdują się na kanale You Tube OEPL w Jeziorach Wysokich lub na profilu ośrodka na FB. Zapraszamy!

Więszość sosen, których szyszki są prezentowane na infografice i filmie można obejrzeć na żywo w ogrodzie dendrologicznym Ośrodka Edukacji Przyrodniczo-Leśnej w Jeziorach Wysokich.